Oorspronkelijk gepubliceerd in 2004

Bereken de dag van de week

Was 31 december 2004 een zondag?

Je kan het gewoon vragen aan Google! Tik "welke dag was 31 december 2004?" in de zoekbox en Google antwoordt: "vrijdag". Maar om indruk te maken op de medemens, kan je dit ook zelf berekenen. Uit het hoofd.

Je moet daarvoor het volgende weten: in gelijk welk jaar vallen 4/4 (4 april), 6/6 (6 juni), 8/8 (8 augustus), 10/10 (10 oktober) en 12/12 (12 december) op eenzelfde dag. Op welke dag precies (maandag, dinsdag, ...) verschilt van jaar tot jaar -maar als je bijvoorbeeld weet dan 4 april dit jaar op een woensdag valt, dan weet je dat 6 juni, 8 augustus, 10 oktober en 12 december dit jaar ook op een woensdag vallen. Laat ons die dag "superdag" noemen.

"Superdag" in 2004 was een zondag. Als je dat weet, kan je nu snel berekenen welke dag het was op 31 december 2004:

Het anwoord is dus "31 december 2004 was een vrijdag". Vooraleer verder te gaan met de berekening van superdag, geven we nog enkele andere voorbeelden.

Controleer het hier

(klik op button "is een")

Op welke dag viel 30 juni 2004? Je zet de machinerie aan het werk: wetende dat 6 juni 2004 (6/6) op een zondag viel en dus de 13de, 20ste en 27ste juni ook, zeg je "maandag dinsdag woensdag" om tot 30 te komen. 30 juni 2004 viel op een woensdag.

En 15 november? Da's moeilijker: de laatst gekende superdag is 10/10, en als je van daaraf moet beginnen tellen ... dat is niet comfortabel.

Gelukkig zijn er geheugensteuntjes voor de maanden tussenin: "seven eleven" (7/11 oftewel 7 november) valt ook elk jaar op superdag, evenals "eleven seven" (elf juli, 11/7). "Nine to five" (9/5, zijnde 9 mei) eveneens, en "five to nine" (5/9, 5 september) ook.

Daarmee blijven alleen nog de 3 eerste maanden over. Voor maart is er geen probleem: 0/3 (0 maart) valt op superdag (en dus ook 7/14/21 maart. Ja, de lente begint op superdag!) Voor de eerste twee maanden is er echter een schrikkeljaarprobleem. In gewone jaren vallen 10 januari en 0 februari op "superdag". Maar voor schrikkeljaren schuift dit een dag op: superdag valt dan op 11 januari en 1 februari. Dit moet je onthouden.

Samengevat:

Superdag =

Het moeilijkst vind ik de eerste 2 maanden, wegens de schrikkeljaren. Een tip voor februari: nul maart, zijnde de allerlaatste dag van februari -of het nu de 28ste is of de 29ste- valt altijd op superdag. Daarmee kan je terugrekenen.

Rest dus nog de vraag: welke dag is superdag in het jaar des Heren NNNN?

Op welke dag valt superdag dit jaar?

Superdag voor de volgende jaren:

2023 = dinsdag

2024 = donderdag

2025 = vrijdag

Er zijn meerdere mogelijkheden om superdag te vinden:

  1. kijk in je agenda. Sla hem open op 4 april. Die dag van de week is superdag.
  2. vraag het aan Google! ("Op welke dag valt 4 april 2025?")
  3. of los de onderstaande rekenoefening op.

Berekening van superdag in de 21ste eeuw (met het jaar 2023 als voorbeeld):

Andere eeuwen

Voor de 21ste eeuw (jaren die beginnen met "20XX") tellen we het getal 2 bij op. Voor andere eeuwen is dit:

Dus: superdag in 2123 is 23 + 5 + 0 = 28. Gedeeld door 7 geeft rest 0 en 0=zondag.

  1. Tel de volgende 3 getallen op:
  2. Deel deze som (23+5+2=30) door 7 en onthoud alleen de rest van de deling. Voor 2023 is dit dus 30/7 = 4 met rest 2.

    De rest verwijst naar superdag: 1=maandag, 2=dinsdag, ..., 6=zaterdag en 0=zondag. (Elk getal heeft een dag.)

Superdag in 2023 is (2 =) dinsdag. Superdag in 2024 is (24+6+2) modulo 7, dus (4 =) donderdag.