Oorspronkelijk gepubliceerd in april 2025
Oorspronkelijk gepubliceerd in april 2025
"Toestemming is er niet wanneer de seksuele handeling is gepleegd door gebruik te maken van de kwetsbare toestand van het slachtoffer ten gevolge van onder meer angst, invloed van alcohol, verdovende middelen, psychotrope stoffen of enige andere substantie met een soortgelijke uitwerking, een ziekte of een handicapsituatie, waardoor de vrije wil is aangetast."
De zaak is ondertussen al zo uitvoerig in het nieuws gekomen dat ik het hele verhaal niet meer ga herhalen. Een Leuvense student geneeskunde is veroordeeld wegens verkrachting van een studente, die zo dronken was dat zij niet meer in staat was om toe te stemmen met seks. De wet is duidelijk (zie kader hiernaast): als de vrije wil is aangetast, bv. door een teveel aan alcohol, kan er geen sprake zijn van toestemming. De geneeskundestudent is daarom schuldig bevonden aan verkrachting, maar krijgt opschorting van straf.
De hetze op socale media draait vooral om het feit dat de rechter in het vonnis niet alleen de ernst van de feiten en het (blanco) strafverleden van de beklaagde in overweging nam, maar ook zijn "persoonlijkheid" e.d., wat via omwegen de gedachte oproept aan klassenjustitie.
De tegenpartij herinnert zich niets van wat is voorgevallen. De jongeman zelf ontkent de feiten niet en doet ogenschijnlijk geen moeite om zijn verhaal op te fleuren. Dat pleit in zijn voordeel. Maar zijn oprechtheid toont ook aan dat hij op het moment van het verhoor de ernst van de feiten nog steeds niet ten volle beseft. Hij lijkt van mening dat een correct relaas van de feiten zal volstaan om de zaak af te sluiten.
Er waren wel degelijk verzachtende omstandigheden. Hij heeft de studente, die zo dronken was dat ze bij momenten niet vast op haar benen kon staan, in eerste instantie netjes proberen af te leveren aan het kot van haar vriendin. Pas toen dat niet lukte, heeft hij haar meegetroond naar het zijne; het enige alternatief. Ze heeft hem -in haar staat van dronkenschap- onderwege gekust. Ook hij had gedronken.
Ze hadden kennisgemaakt eerder die nacht toen het (op dat moment nog onbekende) meisje hem op straat aansprak. Hij bracht haar naar het café waar ze haar vriendinnen had achtergelaten. Onderweg daarheen kuste ze hem de eerste keer. De vriendinnen bleken onvindbaar en toen ze het café verliet, zette het meisje zich tegen een muurtje om te bekomen van de drank. Ze vertelde dat ze uit Hasselt kwam, dat ze geen kot had in Leuven maar dat ze bij haar vriendinnen zou slapen. Ze wist echter de weg niet naar hun kot. De steward van het café kon haar niet naar daar begeleiden omdat zijn dienst nog liep. Toen gebeurde het volgende (citaat uit het vonnis van de rechter):
Uit deze bekommernis blijkt dat de beklaagde zijn eigen daden achteraf niet gelijkstelt aan de doorzichtige intenties van deze onbekende. (Toch is wat hij heeft gedaan juridisch niet anders dan wat deze laatste voor ogen had.)
Ook het feit dat hij aan de politie verklaart dat hij niet wist of het slachtoffer voorbehoedsmiddelen nam of niet, omdat hij het haar niet heeft gevraagd, maar dat hij "vermoedde van wel", wijst op een gebrek aan schuldbesef. Hij meent dat hij zichzelf met deze uitleg verschoont (dat hem in deze hoogstens onachtzaamheid verweten kan worden), terwijl het aantoont hoe weinig hij met het slachtoffer begaan was.
Ten slotte is er ook het gegeven dat hij het slachtoffer de volgende dag heeft gecontacteerd met het oog op een mogelijk vervolg. Ook dit wijst op een gebrek aan inzicht.
Zijn opportunisme die nacht kan juridisch niet anders worden gekwalificeerd dan als verkrachting. Moreel zijn de feiten m.i. te situeren tussen een verkrachting en een onenightstand in. Wat er ook van zij, ik vind hem allesbehalve een man van eer.
Wat het slachtoffer betreft: ja, zij is onvoorzichtig geweest door zoveel te drinken, maar zij heeft niet gekozen voor willoosheid. Die is haar overkomen. En hoewel ik aanneem dat haar vriendin(nen) haar niet zomaar in de steek hebben gelaten, hebben zij het "samen uit, samen thuis" niet in acht genomen.
De jongeman studeert voor gynaecoloog. De universiteit heeft hem voorlopig op non-actief gezet. Ik zou als vrouw, wat ik niet ben, liever niet op consultatie gaan bij hem.
Al bij al vind ik dat de rechter correct heeft geoordeeld. De beklaagde is schuldig bevonden, maar dit wordt binnen enkele jaren (voorwaardelijk) van zijn strafblad geschrapt. Hij vormt geen gevaar voor de maatschappij. Wat mij betreft mag hij gedwongen worden om zijn studies verder te zetten met specialisatie gerontologie, als daarmee de kous maar af is.