Oorspronkelijk gepubliceerd in januari 2025
Filosofische gedachten I: goud
Stel: de NASA heeft een ruimtetuig gestuurd naar een van de manen van planeet P. De missie is geslaagd en heeft een massa wetenschappelijke gegevens opgeleverd. 't Is te zeggen: tien kilo maanstof die met de nodige nauwgezetheid zal worden geanalyseerd.
Het ruimtetuig heeft tijdens zijn missie ook ontdekt dat er op deze maan een massa goud voor het rapen ligt. U hoort het goed: geen maanstof maar goud, puur goud, misschien wel honderd ton. Hoe het daar gekomen is, weet geen mens, maar het ligt er, nog steeds onaangeroerd, want het ruimtetuig was alleen voorzien op het transport van tien kilo maanstof.
Zou het de moeite lonen om een tweede ruimtetuig te sturen? Een speciaal ontworpen monster, dat honderd ton goud kan opscheppen en die veilig naar de aarde kan brengen?
Als u "ja" zegt op deze vraag omwille van het geld, met de bijkomende gedachte dat zelfs de meest nutteloze ruimtevlucht bijdraagt aan de vooruitgang der wetenschap, bedenk dan eveneens dat het geld dat aan deze missie zou worden besteed (4 miljard dollar is een mogelijke schatting), ook aan alternatieve projecten kan worden besteed. Een vlucht naar een andere planeet bijvoorbeeld, eentje waar de mensheid nog nooit is geweest en waar de NASA nog veel meer kan ontdekken.
Honderd ton goud is natuurlijk onzettend veel waard op aarde, zo'n 8.5 miljard dollar aan de prijs van vanmorgen. Maar bedenk ook dat goud geen intrinsieke waarde heeft (vraag dat maar aan koning Midas). Je gaat iets halen om het nadien op te bergen in een kluis, zodat niemand er nog aan kan. 't Is dan wel van jou natuurlijk.
Misschien kan men dat goud op de maan laten liggen, en in de plaats daarvan op aarde één extra bankbiljet drukken van 8.5 miljard (dollar) dat voorlopig niet in omloop komt. Zou dat niet hetzelfde zijn?