Oorspronkelijk gepubliceerd in 2005

Groepsfoto's en oogknipperingen

Hoe groot is het risico dat iemand net met de ogen knippert op het moment dat er wordt afgedrukt? Stel...

... dan is de kans dat niemand met de ogen knippert op de foto (abstractie makend van de sluiterduur):

Pknipper = (1 - (12*0.250s/60s))n

(waarbij n = aantal mensen op de foto)

Voor 1 persoon is dat dus 95%, met andere woorden: als men een foto van jou neemt, dan is de kans dat je bij die gelegenheid niet knippert 95%.

Stel dat je 2 mensen op de foto hebt: de kans dat geen van beiden knippert, is 0.952 = 90%. En met 3 mensen daalt de kans op een gelukte foto tot 0.953 = 86%. Wanneer je een groep van 10 mensen op de foto hebt, is de kans dat niemand knippert 0.9510 = 60%. En met 13, 14 mensen wordt het fifty-fifty.

Als je een foto neemt van een groep mensen, dan is dat meestal omdat ze zelden allemaal samen kunnen zijn op één plaats. Je moet er dus van profiteren, en je moet minstens 1 gelukte foto nemen. Stel dat je 95% zeker wil zijn (100% zekerheid heb je eigenlijk nooit) dat er in jouw reeks kiekjes minstens 1 gelukte foto te vinden is, 1 waarbij niemand van de groep met de ogen knippert. Hoeveel foto's moet je dan minstens nemen?

Als je een groep hebt van 10 mensen, dan is de kans dat niemand knippert 60%, zoals we net hebben gezien. Anders gezegd, de kans dat er minstens iemand de foto verknoeit, is 40%. Neem je 2 foto's, dan is de kans dat in beide foto's iemand de zaak verknoeit, 0.402, oftewel 16%. En met 3 foto's wordt dat 6.5%, met 4 foto's 2.6%. je moet dus 4 foto's nemen als je (meer dan) 95% zeker wil zijn dat er minstens 1 goede bij is.

Hier vind je een tabel die aangeeft hoeveel foto's je moet nemen om 90, 95 of 99% zeker te zijn dat er minstens 1 goede bij is.

Betrouwbaarheidsgrens van aantal foto's nodig voor knippervrije foto

Tabel 1: als je een groepsfoto wil maken van 10 personen en je wil 95% zeker zijn dat er niemand met de ogen knippert, dan moet je minstens 3 foto's nemen. Als je je beperkt tot 1 foto, is de probabiliteit dat niemand knippert gelijk aan 0.59. Als jouw groep uit 50 personen bestaat, zou je al 38 foto's moeten nemen. Met 1 foto heb je in dat geval slechts 8% kans op een knippervrij resultaat.

Een vuistregel is: neem van groepen tot ongeveer 5 personen minstens 2 foto's om 95% zeker te zijn dat er een goede bij is. Voor groepen van 10 tot 30 personen moet je ongeveer 1/3 zoveel foto's nemen als er mensen zijn (bv. 5 foto's voor een groep van 15, en 7 voor een groep van 20).

Bij kleinere groepen kun je de miserie natuurlijk ter plaatse schatten door de foto ter plaatse te evalueren en een nieuwe te maken indien nodig. Bij grotere groepen is een knippervrije foto bijna niet te doen, maar troost je: het stoort nog amper. Alleen voor de persoon zelf natuurlijk.

Voor de berekeningen in de tabel zijn we uitgegaan van een sluitertijd van 1/125s. Het beeld verandert niet veel als we een sluitertijd van 1/60s veronderstellen; alleen voor groepen vanaf 30 personen moet je in dat geval extra foto's nemen om de vooropgestelde streefcijfers te halen, maar dat is niet zo belangrijk.

Veel meer van invloed is onze veronderstelling dat de knipperingen onafhankelijk van mekaar plaatsgrepen. In praktijk is dat absoluut niet het geval wanneer mensen poseren. Daarenboven zorgt de voorflits (de testflits vòòr de eigenlijke flits) voor complicaties. Moderne digitale camera's geven een voorflits om het flitseffect in de scène te meten, en sommige mensen reageren consequent op die voorflits door... te knipperen. 't Is een reflex. Het zal de bruid maar wezen als jij de trouwpartij moet verslaan. Naar het schijnt is deze kwestie veel minder pertinent als het tijdsverschil tussen voorflits en de eigenlijke flits minder dan 100 msec bedraagt, want dan komt de oogknippering ten vroegste net na de flits.

Al bij al is de praktische waarde van de hierboven gegeven probabiliteiten dus beperkt, maar het kan geen kwaad als je op de hoogte bent van de problematiek; dat je beseft dat 1 of 2 foto's van een groep mensen meestal niet zal volstaan.